"郊庙奏埙篪" 诗句出自元代诗人耶律楚材《怀古一百韵寄张敏之》
兴亡千古事,胜负一枰棋。
感恨空兴叹,悲吟乃赋诗。
三皇崇道德,五帝重仁慈。
礼废三王谢,权兴五伯漓。
焚书嫌孔孟,峻法用高斯。
政出人思乱,身亡国亦随。
阿房修象魏,徐福觅灵芝。
偶语真虚禁,长城信谩为。
只知秦失鹿,不觉楚亡骓。
约法三章日,恩垂四百基。
汉兴学校启,文作典章施。
黩武疲中夏,穷兵攘四夷。
嗣君恩稍失,刘氏德难衰。
新室虽兴难,真人已御期。
魏吴将奋起,灵献自荒嬉。
贼子权移汉,奸臣坞筑郿。
三朝如峙鼎,四海若棼丝。
才奉山阳主,已生司马师。
仲谋服孟德,葛亮倍曹丕。
惟晋成独统,平吴混八维。
有初终鲜克,居治乱谁思。
蝉鬓充兰掖,羊车绕竹岐。
孙谋无远虑,神器委痴儿。
国事归椒室,民饥询肉糜。
为人昧菽麦,闻蟆问官私。
卫瓘尝几谏,何曾已预知。
五胡云扰攘,六代电奔驰。
川谷流腥血,郊原厌积尸。
天光分耀日,地里裂瓜时。
历数当归李,驱除暂假隋。
西陲开鄯善,东鄙讨高丽。
鸾驾如江国,龙舟泛汴漪。
锦帆遮水面,粉浪污河湄。
府藏金帛积,生灵气力疲。
盗贼天下起,章奏禁中欺。
海内空龙战,河东有凤姿。
元戎展鹰犬,颉利助熊罴。
奉表遵朝命,尊王建义旗。
经营于盗手,禅让托君辞。
豪哲归吾彀,要荒入我羁。
太宗真令主,贞观有皇规。
正美开元治,俄成天宝悲。
曲江还故里,林甫领台司。
裂土封三国,缠头爱八姨。
霓裳犹未罢,鼙鼓恨来迟。
逆寇陵丹阙,君王舍翠眉。
两京贼党灭,方镇重权移。
朱李元堪叹,石刘亦可嗤。
九州重搆乱,五代荐荒饥。
辽宋分南北,翁孙讲礼仪。
宣和风侈靡,教主德庸卑。
背约绝邻好,兴师借寇资。
悬知丧唇齿,何事撤籓篱。
失地人皆怨,蒙尘悔可追。
辽家遵汉制,孔教祖宣尼。
焕若文章备,康哉政事熙。
朝廷严衮冕,郊庙奏埙篪。
校猎温驰射,行营习正奇。
南州走玉帛,诸国畏鞭笞。
天祚骄人上,朝鲜叛海涯。
未终三百祀,不免一朝危。
鸭绿金朝起,桑乾玉玺遗。
后辽兴大石,西域统龟兹。
万里威声震,百年名教垂。
武元平宋地,殷礼杂宗姬。
治国崇文事,拔贤尚赋词。
邦昌君洛汭,刘豫立青淄。
大定民兴咏,明昌物适宜。
日中须景昃,月满必光亏。
肘腋独夫难,丘墟七庙隳。
北朝天辅佑,南国俗疮痍。
天子潜巡狩,宗臣严守陴。
山西尽荆枳,河朔半豺狸。
食尽谋安出,兵羸力不支。
长围重数匝,久困再周期。
太液生秋草,姑苏游野麋。
忠臣全节死,馀众入降麾。
文献生三子,东丹第八枝。
虚名如画饼,遗业学为箕。
自笑蓬垂鬓,谁怜雪满髭。
抚膺长感慨,搔首几嗟咨。
车盖知何处,衣冠问阿谁。
自天明下诏,知我素通蓍。
发轫装琴剑,登车执策绥。
穹庐或白黑,驿骑半黄駓。
肥脔白如瓠,琼浆甘似饴。
天山连北府,瀚海过西伊。
天马穷渤澥,神兵过月氏。
感恩承圣敕,寄住到寻罳。
春色多红树,秋波总绿陂。
不须赊酒饮,随分有驴骑。
畎亩栖禾粟,园林足果梨。
舂粳光璨玉,煮饭滑流匙。
圣祖方轻举,明君应乐推。
龙庭陈大礼,原庙献明粢。
万国朝金陛,千官列玉墀。
求贤为辅弼,举我忝丞疑。
才德真为慊,颠危不解持。
愿从麋鹿性,岂恋凤凰池。
投老谁为伴,黄山有敏之。
《怀古一百韵寄张敏之》 拼音标注
huái gǔ yī bǎi yùn jì zhāng mǐn zhī
xīng wáng qiān gǔ shì,
shèng fù yī píng qí。
gǎn hèn kōng xīng tàn,
bēi yín nǎi fù shī。
sān huáng chóng dào dé,
wǔ dì zhòng rén cí。
lǐ fèi sān wáng xiè,
quán xīng wǔ bó lí。
fén shū xián kǒng mèng,
jùn fǎ yòng gāo sī。
zhèng chū rén sī luàn,
shēn wáng guó yì súi。
ā fáng xīu xiàng wèi,
xú fú mì líng zhī。
ǒu yǔ zhēn xū jìn,
cháng chéng xìn mán wèi。
zhǐ zhī qín shī lù,
bù jué chǔ wáng zhūi。
yuē fǎ sān zhāng rì,
ēn chúi sì bǎi jī。
hàn xīng xué xiào qǐ,
wén zuò diǎn zhāng shī。
dú wǔ pí zhōng xià,
qióng bīng ràng sì yí。
sì jūn ēn shāo shī,
líu shì dé nán shuāi。
xīn shì sūi xīng nán,
zhēn rén yǐ yù qī。
wèi wú jiāng fèn qǐ,
líng xiàn zì huāng xī。
zéi zǐ quán yí hàn,
jiān chén wù zhú méi。
sān zhāo rú zhì dǐng,
sì hǎi ruò fén sī。
cái fèng shān yáng zhǔ,
yǐ shēng sī mǎ shī。
zhòng móu fú mèng dé,
gé liàng bèi cáo pī。
wéi jìn chéng dú tǒng,
píng wú hùn bā wéi。
yǒu chū zhōng xiān kè,
jū zhì luàn shúi sī。
chán bìn chōng lán yè,
yáng chē rào zhú qí。
sūn móu wú yuǎn lv̀,
shén qì wěi chī ér。
guó shì gūi jiāo shì,
mín jī xún ròu mí。
wèi rén mèi shú mài,
wén má wèn guān sī。
wèi guàn cháng jī jiàn,
hé céng yǐ yù zhī。
wǔ hú yún rǎo ràng,
lìu dài diàn bēn chí。
chuān gǔ líu xīng xiě,
jiāo yuán yàn jī shī。
tiān guāng fēn yào rì,
dì lǐ liè guā shí。
lì shù dāng gūi lǐ,
qū chú zàn jiǎ súi。
xī chúi kāi shàn shàn,
dōng bǐ tǎo gāo lì。
luán jià rú jiāng guó,
lóng zhōu fàn biàn yī。
jǐn fān zhē shǔi miàn,
fěn làng wū hé méi。
fǔ cáng jīn bó jī,
shēng líng qì lì pí。
dào zéi tiān xià qǐ,
zhāng zòu jìn zhōng qī。
hǎi nèi kōng lóng zhàn,
hé dōng yǒu fèng zī。
yuán róng zhǎn yīng quǎn,
jié lì zhù xióng pí。
fèng biǎo zūn zhāo mìng,
zūn wáng jiàn yì qí。
jīng yíng yú dào shǒu,
shàn ràng tuō jūn cí。
háo zhé gūi wú gòu,
yào huāng rù wǒ jī。
tài zōng zhēn lìng zhǔ,
zhēn guān yǒu huáng gūi。
zhèng měi kāi yuán zhì,
é chéng tiān bǎo bēi。
qū jiāng huán gù lǐ,
lín fǔ lǐng tái sī。
liè tǔ fēng sān guó,
chán tóu ài bā yí。
ní cháng yóu wèi bà,
pí gǔ hèn lái chí。
nì kòu líng dān què,
jūn wáng shè cùi méi。
liǎng jīng zéi dǎng miè,
fāng zhèn zhòng quán yí。
zhū lǐ yuán kān tàn,
shí líu yì kě chī。
jǐu zhōu zhòng gòu luàn,
wǔ dài jiàn huāng jī。
liáo sòng fēn nán běi,
wēng sūn jiǎng lǐ yí。
xuān hé fēng chǐ mǐ,
jiào zhǔ dé yōng bēi。
bèi yuē jué lín hǎo,
xīng shī jiè kòu zī。
xuán zhī sāng chún chǐ,
hé shì chè fān lí。
shī dì rén jiē yuàn,
méng chén hǔi kě zhūi。
liáo jiā zūn hàn zhì,
kǒng jiào zǔ xuān ní。
huàn ruò wén zhāng bèi,
kāng zāi zhèng shì xī。
zhāo tíng yán gǔn miǎn,
jiāo miào zòu xūn chí。
xiào liè wēn chí shè,
xíng yíng xí zhèng qí。
nán zhōu zǒu yù bó,
zhū guó wèi biān chī。
tiān zuò jiāo rén shàng,
zhāo xiān pàn hǎi yá。
wèi zhōng sān bǎi sì,
bù miǎn yī zhāo wēi。
yā lv̀ jīn zhāo qǐ,
sāng gān yù xǐ yí。
hòu liáo xīng dà shí,
xī yù tǒng gūi zī。
wàn lǐ wēi shēng zhèn,
bǎi nián míng jiào chúi。
wǔ yuán píng sòng dì,
yīn lǐ zá zōng jī。
zhì guó chóng wén shì,
bá xián shàng fù cí。
bāng chāng jūn luò rùi,
líu yù lì qīng zī。
dà dìng mín xīng yǒng,
míng chāng wù shì yí。
rì zhōng xū jǐng zè,
yuè mǎn bì guāng yú。
zhǒu yì dú fū nán,
qīu xū qī miào hūi。
běi zhāo tiān fǔ yòu,
nán guó sú chuāng yí。
tiān zǐ qián xún shòu,
zōng chén yán shǒu pí。
shān xī jǐn jīng zhī,
hé shuò bàn chái lí。
shí jǐn móu ān chū,
bīng léi lì bù zhī。
cháng wéi zhòng shù zā,
jǐu kùn zài zhōu qī。
tài yè shēng qīu cǎo,
gū sū yóu yě mí。
zhōng chén quán jié sǐ,
yú zhòng rù jiàng hūi。
wén xiàn shēng sān zǐ,
dōng dān dì bā zhī。
xū míng rú huà bǐng,
yí yè xué wèi jī。
zì xiào péng chúi bìn,
shúi lián xuě mǎn zī。
fǔ yīng cháng gǎn kǎi,
sāo shǒu jī jiē zī。
chē gài zhī hé chù,
yī guān wèn ā shúi。
zì tiān míng xià zhào,
zhī wǒ sù tōng shī。
fā rèn zhuāng qín jiàn,
dēng chē zhí cè sūi。
qióng lú huò bái hēi,
yì qí bàn huáng pī。
féi luán bái rú hù,
qióng jiāng gān sì yí。
tiān shān lián běi fǔ,
hàn hǎi guò xī yī。
tiān mǎ qióng bó xiè,
shén bīng guò yuè shì。
gǎn ēn chéng shèng chì,
jì zhù dào xún sī。
chūn sè duō hóng shù,
qīu bō zǒng lv̀ bēi。
bù xū shē jǐu yǐn,
súi fēn yǒu lv́ qí。
quǎn mǔ qī hé sù,
yuán lín zú guǒ lí。
chōng gēng guāng càn yù,
zhǔ fàn huá líu chí。
shèng zǔ fāng qīng jǔ,
míng jūn yìng lè tūi。
lóng tíng chén dà lǐ,
yuán miào xiàn míng zī。
wàn guó zhāo jīn bì,
qiān guān liè yù chí。
qíu xián wèi fǔ bì,
jǔ wǒ tiǎn chéng yí。
cái dé zhēn wèi qiàn,
diān wēi bù jiě chí。
yuàn cóng mí lù xìng,
qǐ liàn fèng huáng chí。
tóu lǎo shúi wèi bàn,
huáng shān yǒu mǐn zhī。
《怀古一百韵寄张敏之》 作者简介
耶律楚材(1190年7月24日 —1244年6月20日),字晋卿,号玉泉老人,法号湛然居士,蒙古名吾图撒合里,契丹族,蒙古帝国时期杰出的政治家、宰相,金国尚书右丞耶律履之子。1215年,成吉思汗的蒙古大军攻占燕京时候,听说他才华横溢、满腹经纶,遂向他询问治国大计。而耶律楚材也因对金朝失去信心,决心转投成吉思汗帐下他的到来,对成吉思汗及其子孙产生深远影响,他采取的各种措施为元朝的建立奠定基础。乃马真后称制时,渐失信任,抑郁而死。卒谥文正。有《湛然居士集》等。