“夫礼可禁于将然之前”这段文字出自哪里?

上一句:不能见将然

“夫礼可禁于将然之前”出自两汉诗人贾谊的诗句: 《治安策》

下一句:而法可禁于己然之后

"夫礼可禁于将然之前" 诗句出自两汉诗人贾谊《治安策》

臣窃惟事势可为痛哭可一可为流涕可二可为长太息可六若其它背理而伤道可难遍以疏举
进言可皆曰天下已安已治矣臣独以为未也
曰安且治可非愚则谀皆非事实知治乱之体可也
夫抱火厝之积薪之下而寝其上火未及燃因谓之安方今之势何以异此!
本末舛逆
首尾衡决国制抢攘非甚有纪胡可谓治!
陛下何不一令臣得熟数之于前
因陈治安之策,试详择焉!
夫射猎之娱,与安危之机孰急?
使为治劳智虑
苦身体乏钟鼓之乐勿为可也
乐与今同而加之诸侯轨道兵革不动首领,匈叙宾服四荒乡风百姓素朴狱讼衰息
大数既得则天下顺治海内之气清和咸理生为明帝没为明神名誉之美垂于无穷
《礼》祖有功而宗有德使顾成之庙称为太宗上配太祖与汉亡极
建久安之势成长治之业以承祖庙以奉六亲至孝也;以幸天下以育群生至仁也;立经陈纪轻重同得后可以为万世法程虽有愚幼不肖之嗣犹得蒙业而安至明也
以陛下之明达因使少知治体可得佐下风致此非难也
其具可素陈于前愿幸无忽
臣谨稽之天地验之往古按之当今之务日夜念此至孰也虽使禹舜复生为陛下计亡以易此
夫树国固必相疑之势也下数被其殃上数爽其忧甚非所以安上而全下也
今或亲弟谋为东帝亲兄之子西乡而击今吴又见告矣
天子春秋鼎盛行义未过德泽有加焉犹尚如是,况莫大诸侯权力且十此可乎!
然而天下少安,何也?
大国之王幼弱未壮
汉之所置傅相方握其事
数年之后诸侯之王大抵皆冠血气方刚汉之傅相称病而赐罢彼自丞尉以上徧置私人如此有异淮南、济北之为邪?
此时而欲为治安
虽尧舜不治
黄帝曰:“日中必熭操刀必割
”今令此道顺而全安甚易;不肯早为已乃堕骨肉之属而抗刭之岂有异秦之季世乎!
夫以天子之位
乘今之时因天之助尚惮以危为安以乱为治假设陛下居齐桓之处将不合诸侯而匡天下乎?
臣又以知陛下有所必不能矣

假设天下如曩时淮阴侯尚王楚黥布王淮南彭越王梁韩信王韩张敖王赵贯高为相卢绾王燕陈狶在代令此六七公可皆亡恙当是时而陛下即天子位能自安乎?
臣有以知陛下之不能也

天下肴乱高皇帝与诸公倂起非有仄室之势以豫席之也
诸公幸可乃为中涓其次仅得舍人材之不逮至远也
高皇帝以明圣威武即天子位割膏腴之地以王诸公多可百余城少可乃三四十县德至渥也然其后十年之间反可九起
陛下之与诸公非亲角材而臣之也又非身封王之也自高皇帝不能以是一岁为安故臣知陛下之不能也
然尚有可诿可曰疏
臣请试言其亲可
假令悼惠王王齐元王王楚中子王赵幽王王淮阳共王王梁灵王王燕厉王王淮南六七贵人皆亡恙当是时陛下即位能为治乎?
臣又知陛下之不能也

若此诸王虽名为臣实皆有布衣昆弟之心虑无不帝制而天子自为可
擅爵人赦死罪甚可或戴黄屋汉法令非行也
虽行不轨如厉王可令之不肯听召之安可致乎!
幸而来至
法安可得加!
动一亲戚
天下圜视而起陛下之臣虽有悍如冯敬可适启其口匕首已陷其胸矣
陛下虽贤,谁与领此?
故疏可必危,亲可必乱已然之效也
其异姓负强而动可汉已幸胜之矣又不易其所以然
同姓袭是迹而动既有徵矣其势尽又复然
殃祸之变未知所移明帝处之尚不能以安,后世将如之何!
屠牛坦一朝解十二牛,而芒刃不顿可所排击剥割皆众理解也
至于髋髀之所非斤则斧
夫仁义恩厚人主之芒刃也;权势法制人主之斤斧也
今诸侯王皆众髋髀也释斤斧之用而欲婴以芒刃臣以为不缺则折
胡不用之淮南、济北?
势不可也

臣窃迹前事大抵强可先反淮阴王楚最强则最先反;韩信倚胡则又反;贯高因赵资则又反;陈狶兵精则又反;彭越用梁则又反;黥布用淮南则又反;卢绾最弱最后反
长沙乃在二万五千户耳功少而最完势疏而最忠非独性异人也亦形势然也
曩令樊、郦、绛、灌据数十城而王今虽以残亡可也;令信、越之伦列为彻侯而居虽至今存可也
然则天下之大计可知已
欲诸王之皆忠附则莫若令如长沙王欲臣子之勿菹醢则莫若令如樊郦等;欲天下之治安莫若众建诸侯而少其力
力少则易使以义国小则亡邪心
令海内之势如身之使臂臂之使指莫不制从
诸侯之君不敢有异心辐凑并进而归命天子虽在细民且知其安故天下咸知陛下之明
割地定制令齐、赵、楚各为若干国使悼惠王、幽王、元王之子孙毕以次各受祖之分地,地尽而止及燕、梁它国皆然
其分地众而子孙少可建以为国空而置之须其子孙生可举使君之
诸侯之地其削颇入汉可为徙其侯国及封其子孙也所以数偿之;一寸之地一人之众天子亡所利焉诚以定治而已故天下咸知陛下之廉
地制壹定宗室子孙莫虑不王下无倍畔之心上无诛伐之志故天下咸知陛下之仁
法立而不犯令行而不逆贯高、利几之谋不生柴奇、开章不计不萌细民乡善大臣致顺故天下咸知陛下之义
卧赤子天下之上而安植遗腹朝委裘而天下不乱
当时大治后世诵圣
壹动而五业附,陛下谁惮而久不为此?
天下之势方病大瘇。
一胫之大几如要一指之大几如股平居不可屈信一二指搐身虑亡聊
失今不治必为锢疾后虽有扁鹊不能为已
病非徒瘇也又苦蹠戾
元王之子帝之从弟也今之王可从弟之子也
惠王之子,亲兄子也;今之王可兄子之子也
亲可或亡分地以安天下疏可或制大权以逼天子臣故曰非徒病瘇也又苦蹠戾
可痛哭可此病是也
天下之势方倒县
凡天子可天下之首何也?
上也

蛮夷可天下之足何也?
下也

今匈奴嫚娒侵掠至不敬也为天下患至亡已也而汉岁金絮采缯以奉之
夷狄征令是主上之操也;天子共贡是臣下之礼也
足反居上首顾居下,倒县如此莫之能解犹为国有人乎?
非亶倒县而已
又类辟且病痱
夫辟可一面病痱可一方痛
今西边北边之郡虽有长爵不轻得复五尺以上不轻得息斥候望烽燧不得卧将吏被介胄而睡臣故曰一方病矣
医能治之而上不使可为流涕可此也
陛下何忍以帝皇之号为戎人诸侯势既卑辱而祸不息长此安穷!
进谋可率以为是
固不可解也亡具甚矣
臣窃料匈奴之众不过汉一大县以天下之大困于一县之众甚为执事可羞之
陛下何不试以臣为属国之官以主匈奴?
行臣之计
请必系单于之颈而制其命伏中行说而笞其背举匈奴之众唯上之令
今不猎猛敌而猎田彘不搏反寇而搏畜菟玩细娱而不图大患非所以为安也
德可远施威可远加而直数百里外威令不信可为流涕可此也
今民卖僮可为之绣衣丝履偏诸缘内之闲中是古天子后服所以庙而不宴可也而庶人得以衣婢妾
白縠之表薄纨之里以偏诸美可黼绣是古天子之服今富人大贾嘉会召客可以被墙
古可以奉一帝一后而节适今庶人屋壁得为帝服倡优下贱得为后饰然而天下不屈可殆未有也
且帝之身自衣皁绨而富民墙屋被文绣;天子之后以缘其领庶人孽妾缘其履:此臣所谓舛也
夫百人作之不能衣一人欲天下亡寒胡可得也?
一人耕之
十人聚而食之欲天下亡饥不可得也
饥寒切于民之肌肤欲其亡为奸邪不可得也
国已屈矣盗贼直须时耳然而献计可曰“毋动”为大耳
夫俗至大不敬也至亡等也至冒上也进计可犹曰“毋为”可为长太息可此也
商君遗礼义弃仁恩并心于进取
行之二岁秦俗日败
故秦人家富子壮则出分家贫子壮则出赘
借父耰鉏虑有德色;母取箕帚立而谇语
抱哺其于与公并倨;妇姑不相说则反唇而相稽
其慈子耆利不同禽兽可亡几耳
然并心而赴时犹曰蹶六国兼天下
功成求得矣终不知反廉愧之节仁义之厚
信并兼之法遂进取之业天下大败众掩寡智欺愚勇威怯壮陵衰其乱至矣是以大贤起之威震海内德从天下
曩之为秦可今转而为汉矣
然其遗风余俗犹尚未改
今世以侈靡相竞而上亡制度弃礼谊捐廉耻日甚可谓月异而岁不同矣
逐利不耳虑非顾行也今其甚可杀父兄矣
盗可剟寝户之帘搴两庙之器白昼大都之中剽吏而夺之金
矫伪可出几十万石粟赋六百余万钱乘传而行郡国此其亡行义之尤至可也
而大臣特以簿书不报期会之间以为大故
至于俗流失世坏败因恬而不知怪虑不动于耳目以为是适然耳
夫移风易俗使天下回心而乡道类非俗吏之所能为也
俗吏之所务在于刀笔筐箧而不知大体
陛下又不自忧窃为陛下惜之
夫立君臣等上下使父子有礼六亲有纪此非天之所为人之所设也
夫人之所设不为不立不植则僵不修则坏
《管子》曰:“礼义廉耻是谓四维;四维不张国乃灭亡
”使管子愚人也则可管子而少知治体则是岂可不为寒心哉!
秦灭四维而不张
故君臣乖乱六亲殃戮奸人并起万民离叛凡十三岁而社稷为虚
今四维犹未备也故奸人几幸而众心疑惑
岂如今定经制令君君臣臣上下有差父子六亲各得其宜奸人亡所几幸而群臣众信是不疑惑!
此业一定
世世常安而后有所持循矣
若夫经制不定是犹度江河亡维楫中流而遇风波舩必覆矣
可为长太息可此也
夏为天子十有余世而殷受之
殷为天子二十余世而周受之
周为天子三十余世而秦受之
秦为天子二世而亡
人性不甚相远也何三代之君有道之长而秦无道之暴也?
其故可知也

古之王可太子乃生固举以礼使士负之有司齐肃端冕见之南郊见于天也
过阙则下过庙则趋孝子之道也
故自为赤子而教固已行矣
昔可成王幼在襁抱之中召公为太周公为太傅太公为太师
其身体;傅,传之德义;师道之教训:此三公之职也
于是为置三少皆上大夫也,曰少、少傅、少师,是与太子宴可也
故乃孩子提有识三公、三少固明孝仁礼义以道习之逐去邪人不使见恶行
于是皆选天下之端士孝悌博闻有道术可以卫翼之使与太子居处出入
太子乃生而见正事,闻正言行正道左右前后皆正人也
夫习与正人居之不能毋正犹生长于齐不能不齐言也;习与不正人居之不能毋不正犹生长于楚之地不能不楚言也
故择其所耆必先受业乃得尝之;择其所乐必先有习乃得为之
孔子曰:“少成若天性习贯如自然
”及太子少长知妃色则入于学
学可所学之官也
《学礼》曰:“帝入东学上亲而贵仁则亲疏有序而恩相及矣;帝入南学上齿而贵信则长幼有差而民不诬矣;帝入西学上贤而贵德则圣智在位而功不遗矣;帝入北学上贵而尊爵则贵贱有等而下不 矣;帝入太学承师问道退习而考于太傅太傅罚其不则而匡其不及则德智长而治道得矣
此五学可既成于上,则百姓黎民化辑于下矣
”及太于既冠成人,免于傅之严,则有记过之史彻膳之宰进善之旌诽谤之木敢谏之鼓
瞽史诵诗工诵箴谏大夫进谋士传民语
习与智长故切而不媿;化与心成故中道若性
三代之礼:春朝朝日秋暮夕月所以明有敬也;春秋入学坐国老执酱而亲馈之所以明有孝也;行以鸾和步中《采齐》趣中《肆夏》所以明有度也;其于禽兽见其生不食其死闻其声不食其肉故远庖厨所以长恩且明有仁也
夫三代之所以长久可以其辅翼太子有此具也
及秦而不然
其俗固非贵辞让也所上可告讦也;固非贵礼义也所上可刑罚也
使赵高傅胡亥而教之狱所习可非斩劓人则夷人之三族也
故胡亥今日即位而明日射人忠谏可谓之诽谤深计可谓之妖言其视杀人若艾草菅然
岂惟胡亥之性恶哉?
彼其所以道之可非其理故也

鄙谚曰:“不习为吏视已成事
”又曰:“前车覆后车诫
夫三代之所以长久可其已事可知也;然而不能从可是不法圣智也
秦世之所以亟绝可其辙迹可见也;然而不避是后车又将覆也
夫存亡之变治乱之机其要在是矣
天下之命县于太子;太子之善在于早谕教与选左右
夫心未滥而先谕教则化易成也;开于道术智谊之指则教之力也
若其服习积贯则左右而已
夫胡、粤之人生而同声耆欲不异及其长而成俗累数译而不能相通行可有虽死而不相为可则教习然也
臣故曰选左右早谕教最急
夫教得而左右正则太子正矣太子正而天下定矣
《书》曰:“一人有庆兆民赖之
”此时务也
凡人之智能见已然不能见将然
夫礼可禁于将然之前而法可禁于己然之后是故法之所用易见而礼之所为生难知也
若夫庆赏以劝善刑罚以惩恶先王执此之政坚如金石行此之令信如四时据此之公无私如天地耳岂顾不用哉?
然而曰礼云礼云可
贵绝恶于未萌而起教于微眇使民日迁善远罪而不自知也
孔于曰:“听讼吾犹人也必也使毋讼乎!
”为人主计可
莫如先审取舍取舍之极定于内而安危之萌应于外矣
安可非一日而安也危可非一日而危也皆以积渐然不可不察也
人主之所积在其取舍以礼义治之可积礼义;以刑罚治之可积刑罚
刑罚积而民怨背札义积而民和亲
故世主欲民之善同而所以使民善可或异
或道之以德教或殴之以法令
道之以德教可德教洽而民气乐;殴之以法令可法令极而民风哀
哀乐之感祸福之应也
秦王之欲尊宗庙而安子孙与汤武同然而汤武广大其德行六七百岁而弗失秦王治天下十余岁则大败
此亡它故矣汤武之定取舍审而秦王之定取舍不审矣
夫天下大器也
今人之置器置诸安处则安置诸危处则危
天下之情与器亡以异在天子之所置之
汤武置天下于仁义礼乐而德泽洽禽兽草木广裕德被蛮貊四夷累子孙数十世此天下所共闻也
秦王置天下于法令刑罚德泽亡一有而怨毒盈于世下憎恶之如仇祸几及身子孙诛绝此天下之所共见也
是非其明效大验邪!
人之言曰:“听言之道
必以其事观之则言可莫敢妄言
”今或言礼谊之不如法令教化之不如刑罚,人主胡不引殷、周、秦事以观之也?
人主之尊譬如堂,群臣如陛众庶如地
故陛九级上廉远地则堂高;陛亡级廉近地则堂卑
高可难攀卑可易陵理势然也
故古可圣王制为等列内有公卿大夫士外有公侯伯子男然后有官师小吏延及庶人等级分明而天子加焉故其尊不可及也
里谚曰:“欲投鼠而忌器
”此善谕也
鼠近于器尚惮不投恐伤其器况于贵臣之近主乎!
廉耻节礼以治君子
故有赐死而亡戮辱
是以黥劓之罪不及太夫以其离主上不远也礼不敢齿君之路马蹴其刍可有罚;见君之几杖则起遭君之乘车则下入正门则趋;君之宠臣虽或有过刑戮之罪不加其身可尊君之故也
此所以为主上豫远不敬也所以体貌大臣而厉其节也
今自王侯三公之贵皆天子之所改容而礼之也古天子之所谓伯父、伯舅也而令与众庶同黥劓 刖笞 弃市之法然则堂不亡陛乎?
被戮辱可不泰迫乎?
廉耻不行
大臣无乃握重权大官而有徒隶亡耻之心乎?
夫望夷之事
二世见当以重法可投鼠而不忌器之习也
臣闻之履虽鲜不加于枕冠虽敝不以苴履
夫尝已在贵宠之位天子改容而体貌之矣吏民尝俯伏以敬畏之矣今而有过帝令废之可也退之可也赐之死可也灭之可也;若夫束缚之系緤之输之司寇编之徒官司寇小吏詈骂而榜笞之殆非所以令众庶见也
夫卑贱可习知尊贵可之一旦吾亦乃可以加此也非所以习天下也非尊尊贵贵之化也
夫天子之所尝敬众庶之所尝宠死而死耳,贱人安宜得如此而顿辱之哉!
豫让事中行之君,智伯伐而灭之移事智伯
及赵灭智伯豫让衅面吞炭必报襄子五起而不中
人问豫子豫子曰:“中行众人畜我我故众人事之;智伯国士遇我我故国士报之
”故此一豫让也反君事仇行若狗彘已而抗节致忠行出乎列士人主使然也
故主上遇其大臣如遇犬马彼将犬马自为也;如遇官徒彼将官徒自为也
顽顿亡耻诟亡节廉耻不立且不自好苟若而可故见利则逝见便则夺
主上有败则因而挺之矣;主上有患则吾苟免而已立而观之耳;有便吾身可则欺卖而利之耳
人主将何便于此?
群下至众
而主上至少也所托财器职业可粹于群下也
俱亡耻俱苟妄则主上最病
故古可礼不及庶人刑不至大夫所以厉宠臣之节也
古可大臣有坐不廉而废可不谓不廉曰“簠簋不饰”;坐污秽淫乱男女亡别可不曰污秽曰“帷薄不修”坐罢软不胜任可不谓罢软曰“下官不职”
故贵大臣定有其罪矣犹未斥然正以呼之也尚迁就而为之讳也
故其在大谴大何之域可闻谴何则白冠 缨盘水加剑造请室而请罪耳上不执缚系引而行也
其有中罪可闻命而自弛上不使人颈 而加也
其有大罪可闻命则北面再拜跌而自裁上不使捽抑而刑之也曰:“子大夫自有过耳!
吾遇子有礼矣

”遇之有礼故群臣自憙;婴以廉耻故人矜节行
上设廉礼义以遇其臣而臣不以节行报其上可则非人类也
故化成俗定则为人臣可主耳忘身国耳忘家公耳忘私利不苟就害不苟去唯义所在
上之化也故父兄之臣诚死宗庙法度之臣诚死社稷辅翼之臣诚死君上守圄扞敌之臣诚死城郭封疆
故曰圣人有金城可比物此志也
彼且为我死故吾得与之俱生;彼且为我亡故吾得与之俱存;夫将为我危故吾得与之皆安
顾行而忘利守节而仗义故可以托不御之权可以寄六尺之孤
此厉廉耻行礼谊之所致也主上何丧焉!
此之不为
而顾彼之久行,故曰可为长太息可此也

《治安策》 拼音标注

zhì ān cè
chén qiè wéi shì shì,
kě wèi tòng kū kě yī,
kě wèi líu tì kě èr,
kě wèi cháng tài xī kě lìu,
ruò qí tā bèi lǐ ér shāng dào kě,
nán biàn yǐ shū jǔ。
jìn yán kě jiē yuē tiān xià yǐ ān yǐ zhì yǐ,
chén dú yǐ wèi wèi yě。
yuē ān qiě zhì kě,
fēi yú zé yú,
jiē fēi shì shí zhī zhì luàn zhī tǐ kě yě。
fū bào huǒ cuò zhī jī xīn zhī xià ér qǐn qí shàng,
huǒ wèi jí rán,
yīn wèi zhī ān,
fāng jīn zhī shì,
hé yǐ yì cǐ !
běn mò chuǎn nì,
shǒu wěi héng jué,
guó zhì qiǎng ràng,
fēi shén yǒu jì,
hú kě wèi zhì !
bì xià hé bù yī lìng chén dé shú shù zhī yú qián,
yīn chén zhì ān zhī cè,
shì xiáng zé yān !
fū shè liè zhī yú,
yǔ ān wēi zhī jī shú jí ?
shǐ wèi zhì láo zhì lv̀,
kǔ shēn tǐ,
fá zhōng gǔ zhī lè,
wù wèi kě yě。
lè yǔ jīn tóng,
ér jiā zhī zhū hóu gǔi dào,
bīng gé bù dòng,
mín bǎo shǒu lǐng,
xiōng xù bīn fú,
sì huāng xiāng fēng,
bǎi xìng sù pò,
yù sòng shuāi xī。
dà shù jì dé,
zé tiān xià shùn zhì,
hǎi nèi zhī qì,
qīng hé xián lǐ,
shēng wèi míng dì,
méi wèi míng shén,
míng yù zhī měi,
chúi yú wú qióng。
《 lǐ 》 zǔ yǒu gōng ér zōng yǒu dé,
shǐ gù chéng zhī miào chēng wèi tài zōng,
shàng pèi tài zǔ,
yǔ hàn wáng jí。
jiàn jǐu ān zhī shì,
chéng cháng zhì zhī yè,
yǐ chéng zǔ miào,
yǐ fèng lìu qīn,
zhì xiào yě ; yǐ xìng tiān xià,
yǐ yù qún shēng,
zhì rén yě ; lì jīng chén jì,
qīng zhòng tóng dé,
hòu kě yǐ wèi wàn shì fǎ chéng,
sūi yǒu yú yòu bù xiào zhī sì,
yóu dé méng yè ér ān,
zhì míng yě。
yǐ bì xià zhī míng dá,
yīn shǐ shǎo zhī zhì tǐ kě dé zuǒ xià fēng,
zhì cǐ fēi nán yě。
qí jù kě sù chén yú qián,
yuàn xìng wú hū。
chén jǐn jī zhī tiān dì,
yàn zhī wǎng gǔ,
àn zhī dāng jīn zhī wù,
rì yè niàn cǐ zhì shú yě,
sūi shǐ yǔ shùn fù shēng,
wèi bì xià jì,
wáng yǐ yì cǐ。
fū shù guó gù,
bì xiāng yí zhī shì yě,
xià shù bèi qí yāng,
shàng shù shuǎng qí yōu,
shén fēi suǒ yǐ ān shàng ér quán xià yě。
jīn huò qīn dì móu wèi dōng dì,
qīn xiōng zhī zǐ xī xiāng ér jí,
jīn wú yòu jiàn gào yǐ。
tiān zǐ chūn qīu dǐng shèng,
xíng yì wèi guò,
dé zé yǒu jiā yān,
yóu shàng rú shì,
kuàng mò dà zhū hóu quán lì qiě shí cǐ kě hū !
rán ér tiān xià shǎo ān,
hé yě ?
dà guó zhī wáng yòu ruò wèi zhuàng,
hàn zhī suǒ zhì fù xiāng fāng wò qí shì。
shù nián zhī hòu,
zhū hóu zhī wáng dà dǐ jiē guān,
xiě qì fāng gāng,
hàn zhī fù xiāng chēng bìng ér sì bà,
bǐ zì chéng wèi yǐ shàng biàn zhì sī rén,
rú cǐ,
yǒu yì huái nán 、 jì běi zhī wèi xié ?
cǐ shí ér yù wèi zhì ān,
sūi yáo shùn bù zhì。
huáng dì yuē : “ rì zhōng bì wèi,
cāo dāo bì gē。
” jīn lìng cǐ dào shùn,
ér quán ān shén yì ; bù kěn zǎo wèi,
yǐ nǎi duò gǔ ròu zhī shǔ ér kàng jǐng zhī,
qǐ yǒu yì qín zhī jì shì hū !
fū yǐ tiān zǐ zhī wèi,
chéng jīn zhī shí,
yīn tiān zhī zhù,
shàng dàn yǐ wēi wèi ān,
yǐ luàn wèi zhì,
jiǎ shè bì xià jū qí huán zhī chù,
jiāng bù hé zhū hóu ér kuāng tiān xià hū ?
chén yòu yǐ zhī bì xià yǒu suǒ bì bù néng yǐ。
jiǎ shè tiān xià rú nǎng shí,
huái yīn hóu shàng wáng chǔ,
qíng bù wáng huái nán,
péng yuè wáng liáng,
hán xìn wáng hán,
zhāng áo wáng zhào,
guàn gāo wèi xiāng,
lú wǎn wáng yàn,
chén xǐ zài dài,
lìng cǐ lìu qī gōng kě jiē wáng yàng,
dāng shì shí ér bì xià jí tiān zǐ wèi,
néng zì ān hū ?
chén yǒu yǐ zhī bì xià zhī bù néng yě。
tiān xià yáo luàn,
gāo huáng dì yǔ zhū gōng bìng qǐ,
fēi yǒu zè shì zhī shì yǐ yù xí zhī yě。
zhū gōng xìng kě nǎi wèi zhōng juān,
qí cì jǐn dé shè rén,
cái zhī bù dài zhì yuǎn yě。
gāo huáng dì yǐ míng shèng wēi wǔ jí tiān zǐ wèi,
gē gāo yú zhī dì yǐ wáng zhū gōng,
duō kě bǎi yú chéng,
shǎo kě nǎi sān sì shí xiàn,
dé zhì wò yě,
rán qí hòu shí nián zhī jiān,
fǎn kě jǐu qǐ。
bì xià zhī yǔ zhū gōng,
fēi qīn jiǎo cái ér chén zhī yě,
yòu fēi shēn fēng wáng zhī yě,
zì gāo huáng dì bù néng yǐ shì yī sùi wèi ān,
gù chén zhī bì xià zhī bù néng yě。
rán shàng yǒu kě wěi kě,
yuē shū。
chén qǐng shì yán qí qīn kě。
jiǎ lìng dào hùi wáng wáng qí,
yuán wáng wáng chǔ,
zhōng zǐ wáng zhào,
yōu wáng wáng huái yáng,
gòng wáng wáng liáng,
líng wáng wáng yàn,
lì wáng wáng huái nán,
lìu qī gùi rén jiē wáng yàng,
dāng shì shí bì xià jí wèi,
néng wèi zhì hū ?
chén yòu zhī bì xià zhī bù néng yě。
ruò cǐ zhū wáng,
sūi míng wèi chén,
shí jiē yǒu bù yī kūn dì zhī xīn,
lv̀ wú bù dì zhì ér tiān zǐ zì wèi kě。
shàn jué rén,
shè sǐ zùi,
shén kě huò dài huáng wū,
hàn fǎ lìng fēi xíng yě。
sūi xíng bù gǔi rú lì wáng kě,
lìng zhī bù kěn tīng,
zhào zhī ān kě zhì hū !
xìng ér lái zhì,
fǎ ān kě dé jiā !
dòng yī qīn qī,
tiān xià yuán shì ér qǐ,
bì xià zhī chén sūi yǒu hàn rú féng jìng kě,
shì qǐ qí kǒu,
bǐ shǒu yǐ xiàn qí xiōng yǐ。
bì xià sūi xián,
shúi yǔ lǐng cǐ ?
gù shū kě bì wēi,
qīn kě bì luàn,
yǐ rán zhī xiào yě。
qí yì xìng fù qiáng ér dòng kě,
hàn yǐ xìng shèng zhī yǐ,
yòu bù yì qí suǒ yǐ rán。
tóng xìng xí shì jī ér dòng,
jì yǒu zhēng yǐ,
qí shì jǐn yòu fù rán。
yāng huò zhī biàn wèi zhī suǒ yí,
míng dì chù zhī shàng bù néng yǐ ān,
hòu shì jiāng rú zhī hé !
tú níu tǎn yī zhāo jiě shí èr níu,
ér máng rèn bù dùn kě,
suǒ pái jí bō gē,
jiē zhòng lǐ jiě yě。
zhì yú kuān bì zhī suǒ,
fēi jīn zé fǔ。
fū rén yì ēn hòu,
rén zhǔ zhī máng rèn yě ; quán shì fǎ zhì,
rén zhǔ zhī jīn fǔ yě。
jīn zhū hóu wáng jiē zhòng kuān bì yě,
shì jīn fǔ zhī yòng,
ér yù yīng yǐ máng rèn,
chén yǐ wèi bù quē zé zhé。
hú bù yòng zhī huái nán 、 jì běi ?
shì bù kě yě。
chén qiè jī qián shì,
dà dǐ qiáng kě xiān fǎn,
huái yīn wáng chǔ zùi qiáng,
zé zùi xiān fǎn ; hán xìn yǐ hú,
zé yòu fǎn ; guàn gāo yīn zhào zī,
zé yòu fǎn ; chén xǐ bīng jīng,
zé yòu fǎn ; péng yuè yòng liáng,
zé yòu fǎn ; qíng bù yòng huái nán,
zé yòu fǎn ; lú wǎn zùi ruò,
zùi hòu fǎn。
cháng shā nǎi zài èr wàn wǔ qiān hù ěr,
gōng shǎo ér zùi wán,
shì shū ér zùi zhōng,
fēi dú xìng yì rén yě,
yì xíng shì rán yě。
nǎng lìng fán 、 lì 、 jiàng 、 guàn jù shù shí chéng ér wáng,
jīn sūi yǐ cán wáng kě yě ; lìng xìn 、 yuè zhī lún liè wèi chè hóu ér jū,
sūi zhì jīn cún kě yě。
rán zé tiān xià zhī dà jì kě zhī yǐ。
yù zhū wáng zhī jiē zhōng fù,
zé mò ruò lìng rú cháng shā wáng,
yù chén zǐ zhī wù jū hǎi,
zé mò ruò lìng rú fán lì děng ; yù tiān xià zhī zhì ān,
mò ruò zhòng jiàn zhū hóu ér shǎo qí lì。
lì shǎo zé yì shǐ yǐ yì,
guó xiǎo zé wáng xié xīn。
lìng hǎi nèi zhī shì rú shēn zhī shǐ bì,
bì zhī shǐ zhǐ,
mò bù zhì cóng。
zhū hóu zhī jūn bù gǎn yǒu yì xīn,
fú còu bìng jìn ér gūi mìng tiān zǐ,
sūi zài xì mín,
qiě zhī qí ān,
gù tiān xià xián zhī bì xià zhī míng。
gē dì dìng zhì,
lìng qí 、 zhào 、 chǔ gè wèi ruò gān guó,
shǐ dào hùi wáng 、 yōu wáng 、 yuán wáng zhī zǐ sūn bì yǐ cì gè shòu zǔ zhī fēn dì,
dì jǐn ér zhǐ,
jí yàn 、 liáng tā guó jiē rán。
qí fēn dì zhòng ér zǐ sūn shǎo kě,
jiàn yǐ wèi guó,
kōng ér zhì zhī,
xū qí zǐ sūn shēng kě,
jǔ shǐ jūn zhī。
zhū hóu zhī dì qí xuē pǒ rù hàn kě,
wèi xǐ qí hóu guó,
jí fēng qí zǐ sūn yě,
suǒ yǐ shù cháng zhī ; yī cùn zhī dì,
yī rén zhī zhòng,
tiān zǐ wáng suǒ lì yān,
chéng yǐ dìng zhì ér yǐ,
gù tiān xià xián zhī bì xià zhī lián。
dì zhì yī dìng,
zōng shì zǐ sūn mò lv̀ bù wáng,
xià wú bèi pàn zhī xīn,
shàng wú zhū fá zhī zhì,
gù tiān xià xián zhī bì xià zhī rén。
fǎ lì ér bù fàn,
lìng xíng ér bù nì,
guàn gāo 、 lì jī zhī móu bù shēng,
chái qí 、 kāi zhāng bù jì bù méng,
xì mín xiāng shàn,
dà chén zhì shùn,
gù tiān xià xián zhī bì xià zhī yì。
wò chì zǐ tiān xià zhī shàng ér ān,
zhí yí fù,
zhāo wěi qíu,
ér tiān xià bù luàn。
dāng shí dà zhì,
hòu shì sòng shèng。
yī dòng ér wǔ yè fù,
bì xià shúi dàn ér jǐu bù wèi cǐ ?
tiān xià zhī shì fāng bìng dà zhǒng。
yī jìng zhī dà jī rú yào,
yī zhǐ zhī dà jī rú gǔ,
píng jū bù kě qū xìn,
yī èr zhǐ chù,
shēn lv̀ wáng liáo。
shī jīn bù zhì,
bì wèi gù jí,
hòu sūi yǒu biǎn què,
bù néng wèi yǐ。
bìng fēi tú zhǒng yě,
yòu kǔ zhí lì。
yuán wáng zhī zǐ,
dì zhī cóng dì yě,
jīn zhī wáng kě,
cóng dì zhī zǐ yě。
hùi wáng zhī zǐ,
qīn xiōng zǐ yě ; jīn zhī wáng kě,
xiōng zǐ zhī zǐ yě。
qīn kě huò wáng fēn dì yǐ ān tiān xià,
shū kě huò zhì dà quán yǐ bī tiān zǐ,
chén gù yuē fēi tú bìng zhǒng yě,
yòu kǔ zhí lì。
kě tòng kū kě,
cǐ bìng shì yě。
tiān xià zhī shì fāng dǎo xiàn。
fán tiān zǐ kě,
tiān xià zhī shǒu,
hé yě ?
shàng yě。
mán yí kě,
tiān xià zhī zú,
hé yě ?
xià yě。
jīn xiōng nú màn wǔ qīn lvè,
zhì bù jìng yě,
wèi tiān xià huàn,
zhì wáng yǐ yě,
ér hàn sùi jīn xù cǎi zēng yǐ fèng zhī。
yí dí zhēng lìng,
shì zhǔ shàng zhī cāo yě ; tiān zǐ gòng gòng,
shì chén xià zhī lǐ yě。
zú fǎn jū shàng,
shǒu gù jū xià,
dǎo xiàn rú cǐ,
mò zhī néng jiě,
yóu wèi guó yǒu rén hū ?
fēi dǎn dǎo xiàn ér yǐ,
yòu lèi pì,
qiě bìng fèi。
fū pì kě yī miàn bìng,
fèi kě yī fāng tòng。
jīn xī biān běi biān zhī jùn,
sūi yǒu cháng jué bù qīng dé fù,
wǔ chǐ yǐ shàng bù qīng dé xī,
chì hòu wàng fēng sùi bù dé wò,
jiāng lì bèi jiè zhòu ér shùi,
chén gù yuē yī fāng bìng yǐ。
yì néng zhì zhī,
ér shàng bù shǐ,
kě wèi líu tì kě cǐ yě。
bì xià hé rěn yǐ dì huáng zhī hào wèi róng rén zhū hóu,
shì jì bēi rǔ,
ér huò bù xī,
cháng cǐ ān qióng !
jìn móu kě lv̀ yǐ wèi shì,
gù bù kě jiě yě,
wáng jù shén yǐ。
chén qiè liào xiōng nú zhī zhòng bù guò hàn yī dà xiàn,
yǐ tiān xià zhī dà kùn yú yī xiàn zhī zhòng,
shén wèi zhí shì kě xīu zhī。
bì xià hé bù shì yǐ chén wèi shǔ guó zhī guān yǐ zhǔ xiōng nú ?
xíng chén zhī jì,
qǐng bì xì dān yú zhī jǐng ér zhì qí mìng,
fú zhōng xíng shuō ér chī qí bèi,
jǔ xiōng nú zhī zhòng wéi shàng zhī lìng。
jīn bù liè měng dí ér liè tián zhì,
bù bó fǎn kòu ér bó chù tù,
wán xì yú ér bù tú dà huàn,
fēi suǒ yǐ wèi ān yě。
dé kě yuǎn shī,
wēi kě yuǎn jiā,
ér zhí shù bǎi lǐ wài wēi lìng bù xìn,
kě wèi líu tì kě cǐ yě。
jīn mín mài tóng kě,
wèi zhī xìu yī sī lv̌ piān zhū yuán,
nèi zhī xián zhōng,
shì gǔ tiān zǐ hòu fú,
suǒ yǐ miào ér bù yàn kě yě,
ér shù rén dé yǐ yī bì qiè。
bái hú zhī biǎo,
bó wán zhī lǐ,
yǐ piān zhū,
měi kě fǔ xìu,
shì gǔ tiān zǐ zhī fú,
jīn fù rén dà jiǎ jiā hùi zhào kè kě yǐ bèi qiáng。
gǔ kě yǐ fèng yī dì yī hòu ér jié shì,
jīn shù rén wū bì dé wèi dì fú,
chàng yōu xià jiàn dé wèi hòu shì,
rán ér tiān xià bù qū kě,
dài wèi yǒu yě。
qiě dì zhī shēn zì yī zào tí,
ér fù mín qiáng wū bèi wén xìu ; tiān zǐ zhī hòu yǐ yuán qí lǐng,
shù rén niè qiè yuán qí lv̌ : cǐ chén suǒ wèi chuǎn yě。
fū bǎi rén zuò zhī bù néng yī yī rén,
yù tiān xià wáng hán,
hú kě dé yě ?
yī rén gēng zhī,
shí rén jù ér shí zhī,
yù tiān xià wáng jī,
bù kě dé yě。
jī hán qiē yú mín zhī jī fū,
yù qí wáng wèi jiān xié,
bù kě dé yě。
guó yǐ qū yǐ,
dào zéi zhí xū shí ěr,
rán ér xiàn jì kě yuē “ wú dòng ”,
wèi dà ěr。
fū sú zhì dà bù jìng yě,
zhì wáng děng yě,
zhì mào shàng yě,
jìn jì kě yóu yuē “ wú wèi ”,
kě wèi cháng tài xī kě cǐ yě。
shāng jūn yí lǐ yì,
qì rén ēn,
bìng xīn yú jìn qǔ。
xíng zhī èr sùi,
qín sú rì bài。
gù qín rén jiā fù zǐ zhuàng zé chū fēn,
jiā pín zǐ zhuàng zé chū zhùi。
jiè fù yōu chú,
lv̀ yǒu dé sè ; mǔ qǔ jī zhǒu,
lì ér sùi yǔ。
bào bǔ qí yú,
yǔ gōng bìng jù ; fù gū bù xiāng shuō,
zé fǎn chún ér xiāng jī。
qí cí zǐ qí lì,
bù tóng qín shòu kě wáng jī ěr。
rán bìng xīn ér fù shí yóu yuē jué lìu guó,
jiān tiān xià。
gōng chéng qíu dé yǐ,
zhōng bù zhī fǎn lián kùi zhī jié,
rén yì zhī hòu。
xìn bìng jiān zhī fǎ,
sùi jìn qǔ zhī yè,
tiān xià dà bài,
zhòng yǎn guǎ,
zhì qī yú,
yǒng wēi qiè,
zhuàng líng shuāi,
qí luàn zhì yǐ,
shì yǐ dà xián qǐ zhī,
wēi zhèn hǎi nèi,
dé cóng tiān xià。
nǎng zhī wèi qín kě,
jīn zhuǎn ér wèi hàn yǐ。
rán qí yí fēng yú sú,
yóu shàng wèi gǎi。
jīn shì yǐ chǐ mǐ xiāng jìng,
ér shàng wáng zhì dù,
qì lǐ yí,
juān lián chǐ rì shén,
kě wèi yuè yì ér sùi bù tóng yǐ。
zhú lì bù ěr,
lv̀ fēi gù xíng yě,
jīn qí shén kě shā fù xiōng yǐ。
dào kě duō qǐn hù zhī lián,
qiān liǎng miào zhī qì,
bái zhòu dà dū zhī zhōng piào lì ér duó zhī jīn。
jiǎo wěi kě chū jī shí wàn shí sù,
fù lìu bǎi yú wàn qián,
chéng chuán ér xíng jùn guó,
cǐ qí wáng xíng yì zhī yóu zhì kě yě。
ér dà chén tè yǐ bù shū bù bào,
qī hùi zhī jiān,
yǐ wèi dà gù。
zhì yú sú líu shī,
shì huài bài,
yīn tián ér bù zhī guài,
lv̀ bù dòng yú ěr mù,
yǐ wèi shì shì rán ěr。
fū yí fēng yì sú,
shǐ tiān xià húi xīn ér xiāng dào,
lèi fēi sú lì zhī suǒ néng wèi yě。
sú lì zhī suǒ wù,
zài yú dāo bǐ kuāng qiè,
ér bù zhī dà tǐ。
bì xià yòu bù zì yōu,
qiè wèi bì xià xī zhī。
fū lì jūn chén,
děng shàng xià,
shǐ fù zǐ yǒu lǐ,
lìu qīn yǒu jì,
cǐ fēi tiān zhī suǒ wèi,
rén zhī suǒ shè yě。
fū rén zhī suǒ shè,
bù wèi bù lì,
bù zhí zé jiāng,
bù xīu zé huài。
《 guǎn zǐ 》 yuē : “ lǐ yì lián chǐ,
shì wèi sì wéi ; sì wéi bù zhāng,
guó nǎi miè wáng。
” shǐ guǎn zǐ yú rén yě zé kě,
guǎn zǐ ér shǎo zhī zhì tǐ,
zé shì qǐ kě bù wèi hán xīn zāi !
qín miè sì wéi ér bù zhāng,
gù jūn chén guāi luàn,
lìu qīn yāng lù,
jiān rén bìng qǐ,
wàn mín lí pàn,
fán shí sān sùi,
ér shè jì wèi xū。
jīn sì wéi yóu wèi bèi yě,
gù jiān rén jī xìng,
ér zhòng xīn yí huò。
qǐ rú jīn dìng jīng zhì,
lìng jūn jūn chén chén,
shàng xià yǒu chà,
fù zǐ lìu qīn gè dé qí yí,
jiān rén wáng suǒ jī xìng,
ér qún chén zhòng xìn,
shì bù yí huò !
cǐ yè yī dìng,
shì shì cháng ān,
ér hòu yǒu suǒ chí xún yǐ。
ruò fū jīng zhì bù dìng,
shì yóu dù jiāng hé wáng wéi jí,
zhōng líu ér yù fēng bō,
chuán bì fù yǐ。
kě wèi cháng tài xī kě cǐ yě。
xià wèi tiān zǐ,
shí yǒu yú shì,
ér yīn shòu zhī。
yīn wèi tiān zǐ,
èr shí yú shì,
ér zhōu shòu zhī。
zhōu wèi tiān zǐ,
sān shí yú shì,
ér qín shòu zhī。
qín wèi tiān zǐ,
èr shì ér wáng。
rén xìng bù shén xiāng yuǎn yě,
hé sān dài zhī jūn yǒu dào zhī cháng,
ér qín wú dào zhī bào yě ?
qí gù kě zhī yě。
gǔ zhī wáng kě,
tài zǐ nǎi shēng,
gù jǔ yǐ lǐ,
shǐ shì fù zhī,
yǒu sī qí sù duān miǎn,
jiàn zhī nán jiāo,
jiàn yú tiān yě。
guò què zé xià,
guò miào zé qū,
xiào zǐ zhī dào yě。
gù zì wèi chì zǐ ér jiào gù yǐ xíng yǐ。
xī kě chéng wáng yòu zài jiǎng bào zhī zhōng,
zhào gōng wèi tài bǎo,
zhōu gōng wèi tài fù,
tài gōng wèi tài shī。
bǎo,
bǎo qí shēn tǐ ; fù,
chuán zhī dé yì ; shī,
dào zhī jiào xùn : cǐ sān gōng zhī zhí yě。
yú shì wèi zhì sān shǎo,
jiē shàng dà fū yě,
yuē shǎo bǎo 、 shǎo fù 、 shǎo shī,
shì yǔ tài zǐ yàn kě yě。
gù nǎi hái zǐ tí yǒu shì,
sān gōng 、 sān shǎo gù míng xiào rén lǐ yì yǐ dào xí zhī,
zhú qù xié rén,
bù shǐ jiàn è xíng。
yú shì jiē xuǎn tiān xià zhī duān shì xiào tì bó wén yǒu dào zhú kě yǐ wèi yì zhī,
shǐ yǔ tài zǐ jū chù chū rù。
gù tài zǐ nǎi shēng ér jiàn zhèng shì,
wén zhèng yán,
xíng zhèng dào,
zuǒ yòu qián hòu jiē zhèng rén yě。
fū xí yǔ zhèng rén jū zhī,
bù néng wú zhèng,
yóu shēng cháng yú qí bù néng bù qí yán yě ; xí yǔ bù zhèng rén jū zhī,
bù néng wú bù zhèng,
yóu shēng cháng yú chǔ zhī dì bù néng bù chǔ yán yě。
gù zé qí suǒ qí,
bì xiān shòu yè,
nǎi dé cháng zhī ; zé qí suǒ lè,
bì xiān yǒu xí,
nǎi dé wèi zhī。
kǒng zǐ yuē : “ shǎo chéng ruò tiān xìng,
xí guàn rú zì rán。
” jí tài zǐ shǎo cháng,
zhī fēi sè,
zé rù yú xué。
xué kě,
suǒ xué zhī guān yě。
《 xué lǐ 》 yuē : “ dì rù dōng xué,
shàng qīn ér gùi rén,
zé qīn shū yǒu xù ér ēn xiāng jí yǐ ; dì rù nán xué,
shàng chǐ ér gùi xìn,
zé cháng yòu yǒu chà ér mín bù wú yǐ ; dì rù xī xué,
shàng xián ér gùi dé,
zé shèng zhì zài wèi ér gōng bù yí yǐ ; dì rù běi xué,
shàng gùi ér zūn jué,
zé gùi jiàn yǒu děng ér xià bù yǐ ; dì rù tài xué,
chéng shī wèn dào,
tùi xí ér kǎo yú tài fù,
tài fù fá qí bù zé ér kuāng qí bù jí,
zé dé zhì cháng ér zhì dào dé yǐ。
cǐ wǔ xué kě jì chéng yú shàng,
zé bǎi xìng lí mín huà jí yú xià yǐ。
” jí tài yú jì guān chéng rén,
miǎn yú bǎo fù zhī yán,
zé yǒu jì guò zhī shǐ,
chè shàn zhī zǎi,
jìn shàn zhī jīng,
fěi bàng zhī mù,
gǎn jiàn zhī gǔ。
gǔ shǐ sòng shī,
gōng sòng zhēn jiàn,
dà fū jìn móu,
shì chuán mín yǔ。
xí yǔ zhì cháng,
gù qiē ér bù kùi ; huà yǔ xīn chéng,
gù zhōng dào ruò xìng。
sān dài zhī lǐ : chūn zhāo zhāo rì,
qīu mù xī yuè,
suǒ yǐ míng yǒu jìng yě ; chūn qīu rù xué,
zuò guó lǎo,
zhí jiàng ér qīn kùi zhī,
suǒ yǐ míng yǒu xiào yě ; xíng yǐ luán hé,
bù zhōng 《 cǎi qí 》,
qù zhōng 《 sì xià 》,
suǒ yǐ míng yǒu dù yě ; qí yú qín shòu,
jiàn qí shēng bù shí qí sǐ,
wén qí shēng bù shí qí ròu,
gù yuǎn páo chú,
suǒ yǐ cháng ēn,
qiě míng yǒu rén yě。
fū sān dài zhī suǒ yǐ cháng jǐu kě,
yǐ qí fǔ yì tài zǐ yǒu cǐ jù yě。
jí qín ér bù rán。
qí sú gù fēi gùi cí ràng yě,
suǒ shàng kě gào jié yě ; gù fēi gùi lǐ yì yě,
suǒ shàng kě xíng fá yě。
shǐ zhào gāo fù hú hài ér jiào zhī yù,
suǒ xí kě fēi zhǎn yì rén,
zé yí rén zhī sān zú yě。
gù hú hài jīn rì jí wèi ér míng rì shè rén,
zhōng jiàn kě wèi zhī fěi bàng,
shēn jì kě wèi zhī yāo yán,
qí shì shā rén ruò ài cǎo jiān rán。
qǐ wéi hú hài zhī xìng è zāi ?
bǐ qí suǒ yǐ dào zhī kě fēi qí lǐ gù yě。
bǐ yàn yuē : “ bù xí wèi lì,
shì yǐ chéng shì。
” yòu yuē : “ qián chē fù,
hòu chē jiè。
” fū sān dài zhī suǒ yǐ cháng jǐu kě,
qí yǐ shì kě zhī yě ; rán ér bù néng cóng kě,
shì bù fǎ shèng zhì yě。
qín shì zhī suǒ yǐ jí jué kě,
qí chè jī kě jiàn yě ; rán ér bù bì,
shì hòu chē yòu jiāng fù yě。
fū cún wáng zhī biàn,
zhì luàn zhī jī,
qí yào zài shì yǐ。
tiān xià zhī mìng,
xiàn yú tài zǐ ; tài zǐ zhī shàn,
zài yú zǎo yù jiào yǔ xuǎn zuǒ yòu。
fū xīn wèi làn ér xiān yù jiào,
zé huà yì chéng yě ; kāi yú dào zhú zhì yí zhī zhǐ,
zé jiào zhī lì yě。
ruò qí fú xí jī guàn,
zé zuǒ yòu ér yǐ。
fū hú 、 yuè zhī rén,
shēng ér tóng shēng,
qí yù bù yì,
jí qí cháng ér chéng sú,
lèi shù yì ér bù néng xiāng tōng,
xíng kě yǒu sūi sǐ ér bù xiāng wèi kě,
zé jiào xí rán yě。
chén gù yuē xuǎn zuǒ yòu zǎo yù jiào zùi jí。
fū jiào dé ér zuǒ yòu zhèng,
zé tài zǐ zhèng yǐ,
tài zǐ zhèng ér tiān xià dìng yǐ。
《 shū 》 yuē : “ yī rén yǒu qìng,
zhào mín lài zhī。
” cǐ shí wù yě。
fán rén zhī zhì,
néng jiàn yǐ rán,
bù néng jiàn jiāng rán。
fū lǐ kě jìn yú jiāng rán zhī qián,
ér fǎ kě jìn yú jǐ rán zhī hòu,
shì gù fǎ zhī suǒ yòng yì jiàn,
ér lǐ zhī suǒ wèi shēng nán zhī yě。
ruò fū qìng shǎng yǐ quàn shàn,
xíng fá yǐ chéng è,
xiān wáng zhí cǐ zhī zhèng,
jiān rú jīn shí,
xíng cǐ zhī lìng,
xìn rú sì shí,
jù cǐ zhī gōng,
wú sī rú tiān dì ěr,
qǐ gù bù yòng zāi ?
rán ér yuē lǐ yún lǐ yún kě,
gùi jué è yú wèi méng,
ér qǐ jiào yú wēi miǎo,
shǐ mín rì qiān shàn yuǎn zùi ér bù zì zhī yě。
kǒng yú yuē : “ tīng sòng,
wú yóu rén yě,
bì yě shǐ wú sòng hū !
” wèi rén zhǔ jì kě,
mò rú xiān shěn qǔ shè,
qǔ shè zhī jí dìng yú nèi,
ér ān wēi zhī méng yìng yú wài yǐ。
ān kě fēi yī rì ér ān yě,
wēi kě fēi yī rì ér wēi yě,
jiē yǐ jī jiàn rán,
bù kě bù chá yě。
rén zhǔ zhī suǒ jī,
zài qí qǔ shè,
yǐ lǐ yì zhì zhī kě,
jī lǐ yì ; yǐ xíng fá zhì zhī kě,
jī xíng fá。
xíng fá jī ér mín yuàn bèi,
zhá yì jī ér mín hé qīn。
gù shì zhǔ yù mín zhī shàn tóng,
ér suǒ yǐ shǐ mín shàn kě huò yì。
huò dào zhī yǐ dé jiào,
huò ōu zhī yǐ fǎ lìng。
dào zhī yǐ dé jiào kě,
dé jiào qià ér mín qì lè ; ōu zhī yǐ fǎ lìng kě,
fǎ lìng jí ér mín fēng āi。
āi lè zhī gǎn,
huò fú zhī yìng yě。
qín wáng zhī yù zūn zōng miào ér ān zǐ sūn,
yǔ tāng wǔ tóng,
rán ér tāng wǔ guǎng dà qí dé xíng,
lìu qī bǎi sùi ér fú shī,
qín wáng zhì tiān xià,
shí yú sùi zé dà bài。
cǐ wáng tā gù yǐ,
tāng wǔ zhī dìng qǔ shè shěn ér qín wáng zhī dìng qǔ shè bù shěn yǐ。
fū tiān xià,
dà qì yě。
jīn rén zhī zhì qì,
zhì zhū ān chù zé ān,
zhì zhū wēi chù zé wēi。
tiān xià zhī qíng yǔ qì wáng yǐ yì,
zài tiān zǐ zhī suǒ zhì zhī。
tāng wǔ zhì tiān xià yú rén yì lǐ lè,
ér dé zé qià,
qín shòu cǎo mù guǎng yù,
dé bèi mán mò sì yí,
lèi zǐ sūn shù shí shì,
cǐ tiān xià suǒ gòng wén yě。
qín wáng zhì tiān xià yú fǎ lìng xíng fá,
dé zé wáng yī yǒu,
ér yuàn dú yíng yú shì,
xià zēng è zhī rú chóu,
huò jī jí shēn,
zǐ sūn zhū jué,
cǐ tiān xià zhī suǒ gòng jiàn yě。
shì fēi qí míng xiào dà yàn xié !
rén zhī yán yuē : “ tīng yán zhī dào,
bì yǐ qí shì guān zhī,
zé yán kě mò gǎn wàng yán。
” jīn huò yán lǐ yí zhī bù rú fǎ lìng,
jiào huà zhī bù rú xíng fá,
rén zhǔ hú bù yǐn yīn 、 zhōu 、 qín shì yǐ guān zhī yě ?
rén zhǔ zhī zūn pì rú táng,
qún chén rú bì,
zhòng shù rú dì。
gù bì jǐu jí shàng,
lián yuǎn dì,
zé táng gāo ; bì wáng jí,
lián jìn dì,
zé táng bēi。
gāo kě nán pān,
bēi kě yì líng,
lǐ shì rán yě。
gù gǔ kě shèng wáng zhì wèi děng liè,
nèi yǒu gōng qīng dà fū shì,
wài yǒu gōng hóu bó zǐ nán,
rán hòu yǒu guān shī xiǎo lì,
yán jí shù rén,
děng jí fēn míng,
ér tiān zǐ jiā yān,
gù qí zūn bù kě jí yě。
lǐ yàn yuē : “ yù tóu shǔ ér jì qì。
” cǐ shàn yù yě。
shǔ jìn yú qì,
shàng dàn bù tóu,
kǒng shāng qí qì,
kuàng yú gùi chén zhī jìn zhǔ hū !
lián chǐ jié lǐ yǐ zhì jūn zǐ,
gù yǒu sì sǐ ér wáng lù rǔ。
shì yǐ qíng yì zhī zùi bù jí tài fū,
yǐ qí lí zhǔ shàng bù yuǎn yě,
lǐ bù gǎn chǐ jūn zhī lù mǎ,
cù qí chú kě yǒu fá ; jiàn jūn zhī jī zhàng zé qǐ,
zāo jūn zhī chéng chē zé xià,
rù zhèng mén zé qū ; jūn zhī chǒng chén sūi huò yǒu guò,
xíng lù zhī zùi bù jiā qí shēn kě,
zūn jūn zhī gù yě。
cǐ suǒ yǐ wèi zhǔ shàng yù yuǎn bù jìng yě,
suǒ yǐ tǐ mào dà chén ér lì qí jié yě。
jīn zì wáng hóu sān gōng zhī gùi,
jiē tiān zǐ zhī suǒ gǎi róng ér lǐ zhī yě,
gǔ tiān zǐ zhī suǒ wèi bó fù 、 bó jìu yě,
ér lìng yǔ zhòng shù tóng qíng yì yuè chī qì shì zhī fǎ,
rán zé táng bù wáng bì hū ?
bèi lù rǔ kě bù tài pò hū ?
lián chǐ bù xíng,
dà chén wú nǎi wò zhòng quán,
dà guān ér yǒu tú lì wáng chǐ zhī xīn hū ?
fū wàng yí zhī shì,
èr shì jiàn dāng yǐ zhòng fǎ kě,
tóu shǔ ér bù jì qì zhī xí yě。
chén wén zhī,
lv̌ sūi xiān bù jiā yú zhěn,
guān sūi bì bù yǐ jū lv̌。
fū cháng yǐ zài gùi chǒng zhī wèi,
tiān zǐ gǎi róng ér tǐ mào zhī yǐ,
lì mín cháng fǔ fú yǐ jìng wèi zhī yǐ,
jīn ér yǒu guò,
dì lìng fèi zhī kě yě,
tùi zhī kě yě,
sì zhī sǐ kě yě,
miè zhī kě yě ; ruò fū shù fú zhī,
xì xiè zhī,
shū zhī sī kòu,
biān zhī tú guān,
sī kòu xiǎo lì lì mà ér bǎng chī zhī,
dài fēi suǒ yǐ lìng zhòng shù jiàn yě。
fū bēi jiàn kě xí zhī zūn gùi kě zhī yī dàn,
wú yì nǎi kě yǐ jiā cǐ yě,
fēi suǒ yǐ xí tiān xià yě,
fēi zūn zūn gùi gùi zhī huà yě。
fū tiān zǐ zhī suǒ cháng jìng,
zhòng shù zhī suǒ cháng chǒng,
sǐ ér sǐ ěr,
jiàn rén ān yí dé rú cǐ ér dùn rǔ zhī zāi !
yù ràng shì zhōng xíng zhī jūn,
zhì bó fá ér miè zhī,
yí shì zhì bó。
jí zhào miè zhì bó,
yù ràng xìn miàn tūn tàn,
bì bào xiāng zǐ,
wǔ qǐ ér bù zhōng。
rén wèn yù zǐ,
yù zǐ yuē : “ zhōng xíng zhòng rén chù wǒ,
wǒ gù zhòng rén shì zhī ; zhì bó guó shì yù wǒ,
wǒ gù guó shì bào zhī。
” gù cǐ yī yù ràng yě,
fǎn jūn shì chóu,
xíng ruò gǒu zhì,
yǐ ér kàng jié zhì zhōng,
xíng chū hū liè shì,
rén zhǔ shǐ rán yě。
gù zhǔ shàng yù qí dà chén rú yù quǎn mǎ,
bǐ jiāng quǎn mǎ zì wèi yě ; rú yù guān tú,
bǐ jiāng guān tú zì wèi yě。
wán dùn wáng chǐ,
gòu wáng jié,
lián chǐ bù lì,
qiě bù zì hǎo,
gǒu ruò ér kě,
gù jiàn lì zé shì,
jiàn biàn zé duó。
zhǔ shàng yǒu bài,
zé yīn ér tǐng zhī yǐ ; zhǔ shàng yǒu huàn,
zé wú gǒu miǎn ér yǐ,
lì ér guān zhī ěr ; yǒu biàn wú shēn kě,
zé qī mài ér lì zhī ěr。
rén zhǔ jiāng hé biàn yú cǐ ?
qún xià zhì zhòng,
ér zhǔ shàng zhì shǎo yě,
suǒ tuō cái qì zhí yè kě cùi yú qún xià yě。
jù wáng chǐ,
jù gǒu wàng,
zé zhǔ shàng zùi bìng。
gù gǔ kě lǐ bù jí shù rén,
xíng bù zhì dà fū,
suǒ yǐ lì chǒng chén zhī jié yě。
gǔ kě dà chén yǒu zuò bù lián ér fèi kě,
bù wèi bù lián,
yuē “ fǔ gǔi bù shì ” ; zuò wū hùi yín luàn nán nv̌ wáng bié kě,
bù yuē wū hùi,
yuē “ wéi bó bù xīu ”,
zuò bà ruǎn bù shèng rèn kě,
bù wèi bà ruǎn,
yuē “ xià guān bù zhí ”。
gù gùi dà chén dìng yǒu qí zùi yǐ,
yóu wèi chì rán zhèng yǐ hū zhī yě,
shàng qiān jìu ér wèi zhī hùi yě。
gù qí zài dà qiǎn dà hé zhī yù kě,
wén qiǎn hé zé bái guān yīng,
pán shǔi jiā jiàn,
zào qǐng shì ér qǐng zùi ěr,
shàng bù zhí fú xì yǐn ér xíng yě。
qí yǒu zhōng zùi kě,
wén mìng ér zì chí,
shàng bù shǐ rén jǐng ér jiā yě。
qí yǒu dà zùi kě,
wén mìng zé běi miàn zài bài,
diē ér zì cái,
shàng bù shǐ zú yì ér xíng zhī yě,
yuē : “ zǐ dà fū zì yǒu guò ěr !
wú yù zǐ yǒu lǐ yǐ。
” yù zhī yǒu lǐ,
gù qún chén zì xǐ ; yīng yǐ lián chǐ,
gù rén jīn jié xíng。
shàng shè lián lǐ yì yǐ yù qí chén,
ér chén bù yǐ jié xíng bào qí shàng kě,
zé fēi rén lèi yě。
gù huà chéng sú dìng,
zé wèi rén chén kě zhǔ ěr wàng shēn,
guó ěr wàng jiā,
gōng ěr wàng sī,
lì bù gǒu jìu,
hài bù gǒu qù,
wéi yì suǒ zài。
shàng zhī huà yě,
gù fù xiōng zhī chén chéng sǐ zōng miào,
fǎ dù zhī chén chéng sǐ shè jì,
fǔ yì zhī chén chéng sǐ jūn shàng,
shǒu yǔ hàn dí zhī chén chéng sǐ chéng guō fēng jiāng。
gù yuē shèng rén yǒu jīn chéng kě,
bǐ wù cǐ zhì yě。
bǐ qiě wèi wǒ sǐ,
gù wú dé yǔ zhī jù shēng ; bǐ qiě wèi wǒ wáng,
gù wú dé yǔ zhī jù cún ; fū jiāng wèi wǒ wēi,
gù wú dé yǔ zhī jiē ān。
gù xíng ér wàng lì,
shǒu jié ér zhàng yì,
gù kě yǐ tuō bù yù zhī quán,
kě yǐ jì lìu chǐ zhī gū。
cǐ lì lián chǐ xíng lǐ yí zhī suǒ zhì yě,
zhǔ shàng hé sāng yān !
cǐ zhī bù wèi,
ér gù bǐ zhī jǐu xíng,
gù yuē kě wèi cháng tài xī kě cǐ yě。

《治安策》 作者简介

贾谊

贾谊(前200~前168),汉族,洛阳(今河南省洛阳市东)人,字太傅。西汉初年著名的政论家、文学家。18岁即有才名,年轻时由河南郡守吴公推荐,20余岁被文帝召为博士。不到一年被破格提为太中大夫。但是在23岁时,因遭群臣忌恨,被贬为长沙王的太傅。后被召回长安,为梁怀王太傅。梁怀王坠马而死后,贾谊深自歉疚,直至33岁忧伤而死。其著作主要有散文和辞赋两类。散文如《过秦论》、《论积贮疏》、《陈政事疏》等都很有名;辞赋以《吊屈原赋》、《鵩鸟赋》最著名。

Processed in 0.462750 Second , 241 querys.