"间命工斫木为橱" 诗句出自明代诗人汪琬《传是楼记》
昆山徐健菴先生,筑楼于所居之后,凡七楼。
间命工斫木为橱,贮书若干万卷,区为经史子集四种。
经则传注义疏之书附焉,史则日录、家乘、山经、野史之书附焉,子则附以卜筮、医药之书,集则附以乐府诗余之书。
凡为橱者七十有二,部居类汇,各以其次,素标缃帙,启钥灿然。
于是先生召诸子登斯楼而诏之曰:“吾何以传女曹哉?
吾徐先世,故以清白起家,吾耳目濡染旧矣。
盖尝慨夫为人之父祖者,每欲传其土田货财,而子孙未必能世富也;欲传其金玉珍玩、鼎彝尊斝之物,而又未必能世宝也;欲传其园池台榭、舞歌舆马之具,而又未必能世享其娱乐也。
吾方以此为鉴。
然则吾何以传女曹哉?
”因指书而欣然笑曰:“所传者惟是矣!
”遂名其楼为“传是”,而问记于琬。
琬衰病不及为,则先生屡书督之,最后复于先生曰:
甚矣,书之多厄也!
由汉氏以来,人主往往重官赏以购之,其下名公贵卿,又往往厚金帛以易之,或亲操翰墨,及分命笔吏以缮录之。
然且裒聚未几,而辄至于散佚,以是知藏书之难也。
琬顾谓藏之之难不若守之之难,守之之难不若读之之难,尤不若躬体而心得之之难。
是故藏而勿守,犹勿藏也;守而弗读,犹勿守也。
夫既已读之矣,而或口与躬违,心与迹忤,采其华而忘其实,是则呻占记诵之学所为哗众而窃名者也,与弗读奚以异哉!
古之善读书者,始乎博,终乎约,博之而非夸多斗靡也,约之而非保残安陋也。
善读书者根柢于性命而究极于事功:沿流以溯源,无不探也;明体以适用,无不达也。
尊所闻,行所知,非善读书者而能如是乎!
今健菴先生既出其所得于书者,上为天子之所器重,次为中朝士大夫之所矜式,藉是以润色大业,对扬休命,有余矣,而又推之以训敕其子姓,俾后先跻巍科,取宦仕,翕然有名于当世,琬然后喟焉太息,以为读书之益弘矣哉!
循是道也,虽传诸子孙世世,何不可之有?
若琬则无以与于此矣。
居平质驽才下,患于有书而不能读。
延及暮年,则又跧伏穷山僻壤之中,耳目固陋,旧学消亡,盖本不足以记斯楼。
不得已勉承先生之命,姑为一言复之,先生亦恕其老誖否耶?
《传是楼记》 拼音标注
chuán shì lóu jì
kūn shān xú jiàn ān xiān shēng,
zhú lóu yú suǒ jū zhī hòu,
fán qī lóu。
jiān mìng gōng zhuó mù wèi chú,
zhǔ shū ruò gān wàn juàn,
qū wèi jīng shǐ zǐ jí sì zhǒng。
jīng zé chuán zhù yì shū zhī shū fù yān,
shǐ zé rì lù 、 jiā chéng 、 shān jīng 、 yě shǐ zhī shū fù yān,
zǐ zé fù yǐ bǔ shì 、 yì yào zhī shū,
jí zé fù yǐ lè fǔ shī yú zhī shū。
fán wèi chú zhě qī shí yǒu èr,
bù jū lèi hùi,
gè yǐ qí cì,
sù biāo xiāng zhì,
qǐ yào càn rán。
yú shì xiān shēng zhào zhū zǐ dēng sī lóu ér zhào zhī yuē : “ wú hé yǐ chuán nv̌ cáo zāi ?
wú xú xiān shì,
gù yǐ qīng bái qǐ jiā,
wú ěr mù rú rǎn jìu yǐ。
gài cháng kǎi fū wèi rén zhī fù zǔ zhě,
měi yù chuán qí tǔ tián huò cái,
ér zǐ sūn wèi bì néng shì fù yě ; yù chuán qí jīn yù zhēn wán 、 dǐng yí zūn jiǎ zhī wù,
ér yòu wèi bì néng shì bǎo yě ; yù chuán qí yuán chí tái xiè 、 wǔ gē yú mǎ zhī jù,
ér yòu wèi bì néng shì xiǎng qí yú lè yě。
wú fāng yǐ cǐ wèi jiàn。
rán zé wú hé yǐ chuán nv̌ cáo zāi ?
” yīn zhǐ shū ér xīn rán xiào yuē : “ suǒ chuán zhě wéi shì yǐ !
” sùi míng qí lóu wèi “ chuán shì ”,
ér wèn jì yú wǎn。
wǎn shuāi bìng bù jí wèi,
zé xiān shēng lv̌ shū dū zhī,
zùi hòu fù yú xiān shēng yuē :
shén yǐ,
shū zhī duō è yě !
yóu hàn shì yǐ lái,
rén zhǔ wǎng wǎng zhòng guān shǎng yǐ gòu zhī,
qí xià míng gōng gùi qīng,
yòu wǎng wǎng hòu jīn bó yǐ yì zhī,
huò qīn cāo hàn mò,
jí fēn mìng bǐ lì yǐ shàn lù zhī。
rán qiě póu jù wèi jī,
ér zhé zhì yú sàn yì,
yǐ shì zhī cáng shū zhī nán yě。
wǎn gù wèi cáng zhī zhī nán bù ruò shǒu zhī zhī nán,
shǒu zhī zhī nán bù ruò dú zhī zhī nán,
yóu bù ruò gōng tǐ ér xīn dé zhī zhī nán。
shì gù cáng ér wù shǒu,
yóu wù cáng yě ; shǒu ér fú dú,
yóu wù shǒu yě。
fū jì yǐ dú zhī yǐ,
ér huò kǒu yǔ gōng wéi,
xīn yǔ jī wǔ,
cǎi qí huá ér wàng qí shí,
shì zé shēn zhān jì sòng zhī xué suǒ wèi huā zhòng ér qiè míng zhě yě,
yǔ fú dú xī yǐ yì zāi !
gǔ zhī shàn dú shū zhě,
shǐ hū bó,
zhōng hū yuē,
bó zhī ér fēi kuā duō dǒu mǐ yě,
yuē zhī ér fēi bǎo cán ān lòu yě。
shàn dú shū zhě gēn dǐ yú xìng mìng ér jīu jí yú shì gōng : yán líu yǐ sù yuán,
wú bù tàn yě ; míng tǐ yǐ shì yòng,
wú bù dá yě。
zūn suǒ wén,
xíng suǒ zhī,
fēi shàn dú shū zhě ér néng rú shì hū !
jīn jiàn ān xiān shēng jì chū qí suǒ dé yú shū zhě,
shàng wèi tiān zǐ zhī suǒ qì zhòng,
cì wèi zhōng zhāo shì dà fū zhī suǒ jīn shì,
jiè shì yǐ rùn sè dà yè,
dùi yáng xīu mìng,
yǒu yú yǐ,
ér yòu tūi zhī yǐ xùn chì qí zǐ xìng,
bǐ hòu xiān jī wēi kē,
qǔ huàn shì,
xì rán yǒu míng yú dāng shì,
wǎn rán hòu kùi yān tài xī,
yǐ wèi dú shū zhī yì hóng yǐ zāi !
xún shì dào yě,
sūi chuán zhū zǐ sūn shì shì,
hé bù kě zhī yǒu ?
ruò wǎn zé wú yǐ yǔ yú cǐ yǐ。
jū píng zhí nú cái xià,
huàn yú yǒu shū ér bù néng dú。
yán jí mù nián,
zé yòu quán fú qióng shān pì rǎng zhī zhōng,
ěr mù gù lòu,
jìu xué xiāo wáng,
gài běn bù zú yǐ jì sī lóu。
bù dé yǐ miǎn chéng xiān shēng zhī mìng,
gū wèi yī yán fù zhī,
xiān shēng yì shù qí lǎo bó fǒu yé ?