"见洛阳程伯淳、正叔昆弟于京师" 诗句出自宋代诗人吕大临《横渠先生行状》
先生讳载,字子厚,世大梁人。
少孤自立,无所不学。
与焦寅游,寅喜谈兵,先生说其言。
年十八,慨然以功名自许,上书谒范文正公。
公一见知其远器,欲成就之,乃责之曰:“儒者自有名教,何事于兵!
”因劝读《中庸》。
先生读其书,虽爱之,犹未以为足也,于是又访诸释老之书,累年尽究其说,知无所得,反而求之六经。
嘉佑初,见洛阳程伯淳、正叔昆弟于京师,共语道学之要,先生涣然自信曰:“吾道自足,何事旁求!
”乃尽弃异学,淳如也。
京兆王公乐道尝延致郡学,先生多教人以德,从容语学者曰:“孰能少置意科举,相从于尧舜之域否?
”学者闻法语,亦多有从之者。
上嗣位之二年,登用大臣,思有变更,御史中丞吕晦叔荐先生于朝。
既入见,上问治道,皆以渐复三代为对。
上悦之。
会弟天祺以言得罪,乃谒告西归,居于横渠故居。
横渠至僻陋,有田数百亩以供岁计,约而能足,人不堪其忧,而先生处之益安。
终日危坐一室,左右简编,俯而读,仰而思,有得则识之,或中夜起坐,取烛以书,未始须臾息,亦未尝须臾忘也。
又以为教之必能养之然后信,故虽贫不能自给,苟门人之无赀者,虽粝蔬亦共之。
岁值大歉,至人相食,家人恶米不凿,将春之,先生亟止之曰:“饿殍满野,虽蔬食且自愧,又安忍有择乎!
”甚或咨嗟对案不食者数四。
会秦凤帅吕公荐之,诏从之。
先生曰:“吾是行也,不敢以疾辞,庶几有遇焉。
”及至都,公卿闻风慕之,然未有深知先生者,以所欲言尝试于人,多未之信。
会有疾,谒告以归。
不幸告终,不卒其愿。
《横渠先生行状》 拼音标注
héng qú xiān shēng xíng zhuàng
xiān shēng hùi zài,
zì zǐ hòu,
shì dà liáng rén。
shǎo gū zì lì,
wú suǒ bù xué。
yǔ jiāo yín yóu,
yín xǐ tán bīng,
xiān shēng shuō qí yán。
nián shí bā,
kǎi rán yǐ gōng míng zì xǔ,
shàng shū yè fàn wén zhèng gōng。
gōng yī jiàn zhī qí yuǎn qì,
yù chéng jìu zhī,
nǎi zé zhī yuē : “ rú zhě zì yǒu míng jiào,
hé shì yú bīng !
” yīn quàn dú 《 zhōng yōng 》。
xiān shēng dú qí shū,
sūi ài zhī,
yóu wèi yǐ wèi zú yě,
yú shì yòu fǎng zhū shì lǎo zhī shū,
lèi nián jǐn jīu qí shuō,
zhī wú suǒ dé,
fǎn ér qíu zhī lìu jīng。
jiā yòu chū,
jiàn luò yáng chéng bó chún 、 zhèng shū kūn dì yú jīng shī,
gòng yǔ dào xué zhī yào,
xiān shēng huàn rán zì xìn yuē : “ wú dào zì zú,
hé shì páng qíu !
” nǎi jǐn qì yì xué,
chún rú yě。
jīng zhào wáng gōng lè dào cháng yán zhì jùn xué,
xiān shēng duō jiào rén yǐ dé,
cóng róng yǔ xué zhě yuē : “ shú néng shǎo zhì yì kē jǔ,
xiāng cóng yú yáo shùn zhī yù fǒu ?
” xué zhě wén fǎ yǔ,
yì duō yǒu cóng zhī zhě。
shàng sì wèi zhī èr nián,
dēng yòng dà chén,
sī yǒu biàn gèng,
yù shǐ zhōng chéng lv̌ hùi shū jiàn xiān shēng yú zhāo。
jì rù jiàn,
shàng wèn zhì dào,
jiē yǐ jiàn fù sān dài wèi dùi。
shàng yuè zhī。
hùi dì tiān qí yǐ yán dé zùi,
nǎi yè gào xī gūi,
jū yú héng qú gù jū。
héng qú zhì pì lòu,
yǒu tián shù bǎi mǔ yǐ gōng sùi jì,
yuē ér néng zú,
rén bù kān qí yōu,
ér xiān shēng chù zhī yì ān。
zhōng rì wēi zuò yī shì,
zuǒ yòu jiǎn biān,
fǔ ér dú,
yǎng ér sī,
yǒu dé zé shì zhī,
huò zhōng yè qǐ zuò,
qǔ zhú yǐ shū,
wèi shǐ xū yú xī,
yì wèi cháng xū yú wàng yě。
yòu yǐ wèi jiào zhī bì néng yǎng zhī rán hòu xìn,
gù sūi pín bù néng zì gěi,
gǒu mén rén zhī wú zī zhě,
sūi lì shū yì gòng zhī。
sùi zhí dà qiàn,
zhì rén xiāng shí,
jiā rén è mǐ bù záo,
jiāng chūn zhī,
xiān shēng jí zhǐ zhī yuē : “ è piǎo mǎn yě,
sūi shū shí qiě zì kùi,
yòu ān rěn yǒu zé hū !
” shén huò zī jiē dùi àn bù shí zhě shù sì。
hùi qín fèng shuài lv̌ gōng jiàn zhī,
zhào cóng zhī。
xiān shēng yuē : “ wú shì xíng yě,
bù gǎn yǐ jí cí,
shù jī yǒu yù yān。
” jí zhì dū,
gōng qīng wén fēng mù zhī,
rán wèi yǒu shēn zhī xiān shēng zhě,
yǐ suǒ yù yán cháng shì yú rén,
duō wèi zhī xìn。
hùi yǒu jí,
yè gào yǐ gūi。
bù xìng gào zhōng,
bù zú qí yuàn。